NLP, de taal van jouw hersenen

Wanneer je geboren wordt kun je niet direct spreken. Dit leer je van je ouders en je omgeving. Jij spreekt Nederlands, een kind in China spreekt Chinees. Taal is een manier om te communiceren, om gedachten uit jouw hoofd over te brengen aan een ander. Bij NLP wordt taal gebruikt om jouw hersenen direct aan te spreken, of wellicht te manipuleren. Steeds meer goochelaars gebruiken spraak tijdens hun trucs, terwijl het vroeger vaak puur visueel was, daarbij speelt NLP ook een rol. Wat is NLP, werkt het echt en hoe gebruiken goochelaars deze techniek om jou te manipuleren?

Wat is NLP?

In de jaren zeventig ontwikkelde Richard Bandler en John Grinder de NLP techniek. NLP staat voor Neuro Linguïstisch Programmeren, jouw hersenen worden “geprogrammeerd” via spraak. Daarmee zou je diverse doelstellingen kunnen bereiken, angsten kunnen overwinnen en je kunt jouw talenten uitbreiden. In de decennia daarna hebben de meeste wetenschappers de methodiek achter NLP fel bekritiseerd en als pseudo wetenschap bestempeld.

Werk het echt?

Volgens de meeste wetenschappers is NLP complete onzin. Daarbij moet opgemerkt worden dat niet iedereen dezelfde claims maakt bij deze methode. Sommige hypnotherapeuten gaan niet verder dan “conditionering” van de hersenen, andere mensen beweren dat ze ziektes als HIV en kanker kunnen genezen. Ik ben zelf Radiodiagnostisch laborant in het ziekenhuis geweest, en sinds 2014 ben ik Kwaliteitsfunctionaris en Stralingsdeskundige. Ik houd niet van dit soort claims die valse hoop geven. Wellicht kun je met NLP mensen anders laten denken, op een positieve wijze nieuwe inzichten geven, maar pas op met mensen die beweren met woorden jouw lichamelijke ziektes te kunnen genezen. Vergelijk het met een placebo pil, deze kan jouw hoofdpijn verminderen als je er heel sterk in gelooft, maar het kan een ernstige ziekte niet genezen.

Bekende NLP’ers

Tony Robbins is een bekende NLP instructeur, deze Amerikaan was de grote inspiratie voor Emile Ratelband, de “Tsjakka!” man inderdaad. Derren Brown is een goochelaar die enerzijds kritisch is over NLP, en anderzijds suggereert dat hij mensen met taal “ankers” kan geven. Een “anker” is een soort codewoord waar jij op reageert. In combinatie met andere vormen van suggestie kun je de gedachten van mensen sturen en zelfs veranderen.

Is dit echt NLP, een goocheltruc of misleiding door een goochelaar en een acteur?

Goochelaars en suggestie

Misleiding is ons vak, met lichaam en taal laten we trucs zien die eigenlijk niet mogelijk zijn. Met taal kun je wel degelijk mensen sturen, dat is bewezen. Maar het werkt niet even goed op elk individu, en er zijn geen algemene “codewoorden” om iemand te “programmeren”. Als goochelaar combineer je vaak een aantal technieken om een effect te bereiken, daarbij is de theorie achter NLP erg interessant. Aan de ene kant is het goed dat we beseffen hoe belangrijk taal kan zijn, bijvoorbeeld bij de opvoeding van je kind. Aan de andere kant moeten we het altijd in perspectief zien, als één instrument in de complete trukendoos.